دستورالعمل شستشوی شیمیایی در واحدهای آب شیرین کن اسمزمعکوس (CIP)

فرآیند CIP به آن دسته از مراحل برنامه ریزی شده شست و شوی غشاهای (ممبران) اطلاق می¬شود که بدون جدا کردن غشاء از خط تولید و صرفا با تغییر نوع و مسیر جریان های ورودی و خروجی غشاء انجام می رسد.

در این حالت، اجزای فرآیند و روش لوله کشی و اتصالات به گونه ای است که به هنگام نیاز به شستشوی شیمیایی (CIP) ورودی و خروجی مدول به جریان محلول تمیز کننده، که در مخازن مخصوص شستشو نگهداری می شوند متصل می شود. بدین ترتیب، بدون باز کردن مدول (پرشر وسل) و در همان مکان ممبران به شکل در جا شستشو می-شوند.

نحوه تغییر مسیرهای جریان های ورودی و خروجی غشاء در زمان CIP

روش اجرایی این مرحله به شرح زیر است:

مخزن شوینده را با آب محصول پر کنید.
سیستم را توسط این آب فلاشینگ کنید.
مخزن شوینده را با آب محصول تا حجم مورد نیاز پر کنید.
محلول شوینده را در مخزن تهیه نمایید. pH محلول را اندازه گیری کنید.
دمای محلول را به حد مناسب برای شستشو برسانید.
شیر خروجی پمپ شستشو را به میزان کم (10 %) باز کنید.
شیر تخلیه محصول (Permeate) را به سمت مخزن شوینده باز کنید، محصولی که در خلال عملیات شستشو تولید می‌شود، می بایست به داخل مخزن بازگشت داده شود.
پمپ شستشو را روشن کرده و اجازه دهید محلول شوینده با دبی کم وارد سیستم شود. آب خروجی را تخلیه نمایید.
در محل تخلیه آب دور ریز pH را اندازه گیری نمایید. در شستشوی قلیایی هر زمان به بالاتر از 10 رسید و در شستشوی اسیدی زیر 5 ، نمایانگر تخلیه آب است. در این زمان شیر مسیر دور ریز را بسته و همزمان شیر بازگشت محلول به مخزن شوینده را باز کنید.
شیر خروجی پمپ شستشو را تا نیمه (50 %) باز کنید.
اجازه دهید تا گردش محلول شستشو به مدت 30 الی 60 دقیقه ادامه یابد.
چنانچه محلول برگشتی بسیار کدر شده بود، آن را دور ریخته و محلول جدید در مخزن تهیه نمایید.
چنانچه pH محلول بیشتر از 5/0 واحد کاهش یافت، با افزودن محلول غلیظ، آن را جبران نمایید.
پس از مدت زمان این بخش، پمپ را خاموش کنید و اجازه دهید تا غشاها در داخل محلول خیس بخورند. مدت زمان این مرحله بین 1 تا 4 ساعت است.
می توانید به منظور حفظ دمای محلول شوینده، به جای خاموش کردن پمپ، دبی جریان را به میزان بسیار کم کاهش دهید. این کار را از طریق بستن شیر خروج پمپ تا 10 % انجام دهید. مراقب باشید به هیچ عنوان دمای محلول شوینده در تماس با غشاها به °C 40 نرسد.
پس از مرحله خیس خوردن، مجدداً پمپ را فعال کنید و شیر خروجی آن را به طور کامل باز کنید تا محلول شوینده با حداکثر دبی بر روی غشاها جریان یابد. این مرحله را بین 30 تا 60 دقیقه به انجام برسانید.
پمپ را خاموش کنید. محلول شوینده را تخلیه نمایید. مخزن را از آب محصول پر کنید. اکنون پمپ را روشن کرده و شیر تخلیه را باز کنید تا باقیمانده محلول شوینده تخلیه شود. در صورت لزوم مجدداً مخزن را از آب محصول پر کرده و سیستم را شستشو دهید. معیار مناسب بودن آبکشی این است که pH آب در جریان تخلیه به کمتر از 8 کاهش یابد.

تذکر:

پس از خاتمه شستشوی شیمیایی مطابق با روش فوق، ممکن است تا دو روز به طول بیانجامد تا کیفیت محصول به حالت مطلوب در آید. شستشو با این محلول معمولا منجر به این امر می گردد که TDS محصول تولیدی تا مدتی زیادتر از حد انتظار باشد. این امر طبیعی است و لذا نباید داده های اولیه بعد از شستشو را ملاک کارایی شستشو قرار داد.